dinsdag 20 december 2016

Delven







Maar niet het onderspit...






Kanttekening :

"Het onderspit delven" is een Nederlandse uitdrukking die de volgende betekenissen heeft: aan het kortste eind trekken, overwonnen worden, er het ongunstigst aan toe zijn.

De uitdrukking komt al in de middeleeuwen voor naast "het onderspit graven".
Bij het graven of delven van een sloot of een gracht staat de ene arbeider boven, de andere met hoge laarzen in de modder of in het water en delft het onderspit, d.i. de onderste laag.
In Zuid-Afrika spreekt men nog steeds van "onderspit"; het zijn de onderste zoden bij het aanleggen van wijngaarden en boomgaarden.  Ook in Zuid-Nederland is deze naam naast ondersteek, bekend (Antw. Idiot. 1928).
Het werkwoord delven is dan alleen gebruikelijk bij dit diep losmaken van de grond. De arbeider die het ‘onderspit’ delft, heeft het zwaarste werk, is er het slechtst aan toe, (toegepast op de strijd, verliest hij). 

De vervoeging van “het onderspit delven” is vanouds “hij dolf het onderspit” en “hij heeft het onderspit gedolven”.



Geen opmerkingen :

Een reactie posten

Dank je om me hier een teken van je bezoek na te laten.
Thanks for leaving some sign of your presence here.